Orkisz w ostatnich czasach przeżywa renesans na naszych stołach. Jest zbożem wyjątkowo dobrze tolerowanym i wydaje się mieć harmonizujący wpływ na organizm, zwłaszcza na układ trawienny.

W naszym Ekologicznym Gospodarstwie od wielu lat uprawiamy jedynie orkisz uzyskany z ekologicznego ziarna, z prastarej odmiany SCHWABENKORN. Nasze uprawy znajdują się na Polesiu, nieopodal Poleskiego Parku Narodowego. Zamiłowanie do zrównoważonej uprawy zboża jest przekazywana w naszej rodzinie z pokolenia na pokolenie.

W naszym rodzinnym domu używamy tylko mąki zrobionej z naszych zbóż, nieskażonej spulchniaczami, wybielaczami oraz tym, co bardzo często jest dodawane do marketowych mąk. Zboża od ponad 15 lat uprawiamy na glebie wolnej od nawozów sztucznych, pestycydów i herbicydów.  

Medycyna Świętej Hildegardy, która jest dla nas źródłem nieustannego rozwoju i inspiracji zdrowotnych nadaje orkiszowi szczególną wartość. Przeorysza znad Renu wskazuje w swoich radach na możliwość wszechstronnego i powszechnego zastosowania orkiszu. Opisuje orkisz w swoim dziele Physica jako najlepsze i najzdrowsze zboże. W czasach Hildegardy nie było żywieniowych analiz biochemicznych, dostarczających informacji o składnikach pokarmu, więc opatka klasyfikowała wszystkie produkty, opisywane w swoich dziełach według zasady subtelności. Przeorysza charakteryzuje orkisz, jako produkt ciepły, tłusty oraz bogaty w składniki odżywcze. Po ugotowaniu ziarno orkiszu ma lekko orzechowy zapach i posmak. Święta przekonuje, że spożywającemu go gwarantuje nie tylko zdrowe ciało, lecz pogodne usposobienie i radość w sercu (dzięki zawartości aminokwasu- tryptofanu, który jest odpowiedzialny za wytwarzanie serotoniny- hormonu szczęścia).    

Bogate doświadczenie w sztuce leczenia dietą i ziołami pochodzi u Hildegardy z Bingen nie tylko z jej mistycznej wiedzy, lecz z faktu, że klasztory w owym czasie zapewniały podstawową opiekę medyczną pobliskiej ludności. Święta była doświadczonym praktykiem!

Orkisz – uniwersalne zboże na wszystkie dolegliwości żołądkowo-jelitowe

Już dzięki samej diecie opartymi na orkiszu jesteśmy w stanie uniknąć większości przewlekłych chorób cywilizacyjnych związanych z niewłaściwym odżywianiem. Orkisz zawiera wszystkie substancje konieczne do życia i zachowania zdrowia: wysokowartościowe białka, węglowodany złożone, potrzebne i podtrzymujące zdrowie minerały, witaminy oraz mikroelementy. Ponadto w orkiszu znajdują się składniki witalne, tak zwane substancje wtórne, na przykład thiocyanat (rodanid), stymulujący układ odpornościowy i wzmacniający zdrowie. Rodanid ma właściwości przeciwnowotworowe, szczególnie w działaniu na układ pokarmowy. Jest naturalnym antybiotykiem, obecnym również w ślinie, krwi i mleku matki. Wspomaga procesy krwiotwórcze i zapobiega anemii – Święta Hildegarda podkreślała działanie orkiszu na wzmocnienie krwi, dziś wiemy, dlaczego. W medycynie benedyktynki orkisz jest najważniejszym środkiem odżywczym zarazem leczniczym. Rodanid jest również czynnikiem wzrostu komórek nerwowych, układu kostnego, wzmacnia serce i poprawia samopoczucie

Zboże to zawiera również podstawowe substancje, które dotychczas nie zostały jeszcze wyizolowane, oraz czynniki asymilacyjna odpowiedzialne za dobrą rozpuszczalność orkiszu w żołądku i jelitach.

            Dzięki orkiszowi w niemal cały organizm wnikają witaminy i składniki witalne, czego efektem jest poszerzenie naczyń, dobre ukrwienie i prawidłowe trawienie.

            Orkisz jako uniwersalna dieta podstawowa sprawdził się jako środek leczniczy w przypadku następujących chorób:

• dolegliwości żołądkowo-jelitowe (wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna, biegunka, zaparcie stolca, hemoroidy, uchyłkowatość jelita, skurcze jelit, celiakia);
• atopowe zapalenie skóry i inne alergie;
• choroby przemiany materii, reumatyzm i artretyzm;
• choroby reumatyczne;
• przewlekłe infekcje zapalne;
• choroby nowotworowe;
• dolegliwości układu nerwowego;
• osłabienie organizmu spowodowane zażywaniem leków;
• alergie pokarmowe;
• Posty i kuracje odbudowujące.

Każde zdanie napisane przez Hildegardę na temat orkiszu odzwierciedla jakąś farmakologiczną zasadę, którą możemy wyjaśnić dopiero dzisiaj dzięki badaniom naukowym. Z uwagi na tę uzdrawiającą siłę Hildegarda słusznie pisała:

,,Orkisz jest najlepszym zbożem. Działa rozgrzewająco [pobudzając przepływ krwi] i natłuszczająco [dla nerwów], jest wysokowartościowy [bogaty w białko] i delikatniejszy niż wszystkie inne ziarna zbóż [lekkostrawny]. Kto je orkisz, ten kształtuje dobre ciało. Orkisz prowadzić do dobrej krwi, gwarantuje rozluźnienie umysłu i dar pogody ducha.”

Orkisz lub pelc nie jest pszenicą lecz ,,praziarnem’’ należącym do najstarszych znanych ludzkości gatunków zboża. Sukcesy w leczeniu dietą opartą na orkiszu można osiągnąć tylko dzięki zastosowaniu stuprocentowo czystych produktów orkiszowych. Obecnie rozpowszechniony jest proceder fałszowania lub mieszania orkiszu z pszenicą, albo innymi gatunkami zbóż. Jednak można go łatwo odkryć drogą elektroforezy (proces oddzielania zmieszanych substancji) ponieważ białka orkiszu wyraźnie różnią się od białek pszenicy.  

Z punktu widzenia składu chemicznego i wartości żywieniowej orkisz różni się od innych zbóż. Wybiera wysokiej jakości białków w postaci wszystkich 8 niezbędnych aminokwasów (podobnie pszenica). Całkowita zawartość białko w orkiszu jest większa niż 11 proc a więc wyższa niż w pszenicy.

Zauważono, że osoby z zaburzeniami spowodowanymi nietolerancją glutenu mogą częściej spożywać przetwory przygotowane z orkiszu, mimo że zawiera on gluten. Nie ma jednak wystarczających dowodów naukowych wynikających z badań klinicznych, potwierdzających te obserwacje. Jednak pacjenci ze zdiagnozowaną celiakią nie powinni spożywać nawet najmniejszej ilości glutenu, a zatem nawet najlepszego orkiszu. Na szczęście celiakia jest dość rzadka, częściej spotykamy nadwrażliwość na gluten i pszenicę.

Obecnie na rynkach znajduje się wiele produktów otrzymywanych z orkiszu. Stanowią one ,,zdrową żywność’’, lecz nie wiadomo z jakich odmian są one produkowane (producent nie podaje ich nazwy).

W naszym domu bardzo często przygotowujemy domowe pieczywo orkiszowe na zakwasie. Mąka orkiszowa w porównaniu do mąki pszennej zawiera mniej maltozy (węglowodanu odpowiedzialnego za szybki wzrost poziomu cukru we krwi), jest natomiast bogatsza w kwasy MUFA, które powodują obniżenie indeksu glikemicznego. Mąka orkiszowa zawiera większą ilość witamin z grupy B oraz mikroelementów.

Podsumowując, dieta orkiszowa– codzienny posiłek orkiszowy– jest podstawą leczenia wielu dolegliwości żołądka i jelit, nerek i zaburzeń metabolicznych. Jest idealna dla wszystkich grup wiekowych. Dzieciom daje ważny budulce dla zdrowego rozwoju, sportowcy czerpią korzyści ze zrównoważonego składu, a osoby starsze dostarczają wszystkich ważnych składników odżywczych dla aktywnego systemu odpornościowego. Sięgajmy po orkisz zwłaszcza jesienią i zimą, kiedy naszemu organizmowi brakuje sił, jesteśmy przemęczeni i podatni na różne infekcje. Zwłaszcza w tym okresie nasz organizm potrzebuje odżywczego pokarmu, który wzmocni cały organizm i usprawni działanie wszystkich organów na poziomie komórkowym

Bibliografia:

1. Zaremba, M., Medycyna naturalna Św. Hildegardy, wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2018.
2. Strehlow, W., Wiedza lecznicza, św. Hildegarda z Bingen od A do Z, Wydawnictwo Esprit, Kraków 2010.
3. Pregenzer, B., Schmidle B., Post zdrowotny, Wydawnictwo Esprit, Kraków

Wracamy wspomnieniami do słonecznej wizyty w młynie. Na szczęście nasza mąka którą widzicie nie jest już w młynie, a jest dostępna w naszej Zielarni!

Zobacz nasze produkty:

BIO Mąka Orkiszowa Ekologiczna

BIO Kasza Orkiszowa Drobna Ekologiczna

BIO Kasza Orkiszowa Średnia Ekologiczna

BIO Kasza Orkiszowa Gruba Ekologiczna